Kunstcampus Asse

We werden geselecteerd voor een ontwerpwedstrijd voor een nieuwe campus voor dans, beeld, muziek en woord in Asse. Onze voorstel ontstond door onze persoonlijke en professionele affiniteit met deze opgave te verbinden met de plek, de ambitie en de gebruikers. Uit ons gesprek over de betekenis van een Kunstencampus, ontstonden 5 ideeën:

1 DE KUNSTENCAMPUS IS EEN VRIJPLAATS VOOR ONTPLOOIING

Voor zovelen is de kunstacademie de welkome ontsnapping van een dagdagelijkse realiteit naar een plek waar we mogen creëren, fantaseren, creatief kunnen zijn.

We koesteren warme herinneringen aan de uren die we er als kind doorbrachten en zoeken zelf ook nog steeds de vrije momenten om te schilderen, zeefdrukken, of pianospelen en ook onze eigen kinderen leren er zich op andere manieren uit te drukken. Het is tot op vandaag één van onze lievelingsplekken om te vertoeven.

Deze creativiteit heeft een plek nodig, een vrijplaats die nabij en toegankelijk gemaakt wordt voor iedereen. En plek buiten de realiteit. Dit gevoel van ontsnapping vraagt een duidelijke grens tussen de buitenwereld en de relatieve beslotenheid waarbinnen iedereen zijn creativiteit onbelemmerd of ongestoord kan beleven. De strategische site die werd uitgekozen combineert een centrale, goed bereikbare locatie met de relatieve beslotenheid van een voormalige “kloostertuin”, een mooie aanleiding om deze groene ruimte als kunstencampus te cultiveren. Als duidelijk begrensde ruimte kan deze aansluiten op de schakeling van pleintjes in Asse, de laatste in een reeks publieke pleinruimtes, maar ook eentje met een heel eigen en unieke sfeer, zowel openbaar als omsloten tegelijk. Doorheen een poort betreden we de academietuin, een toegang tot een andere wereld, een ontsnapping naar een gedeelde vrijplaats.

2 DE KUNSTENCAMPUS IS ZICHTBAAR IN HET STADSBEELD VAN ASSE

De academie speelt een belangrijke rol in de identiteit van Asse. De in 1948 opgerichte muziekschool was lang de enige in een ruime omgeving. Muziek betekent veel in Asse. Niet enkel omwille van een belangrijk componist als August de Boeck, veel meer nog door de vele muziekverenigingen van gewone Assenaren die het samen musiceren tot op vandaag één van dé gemeenschapsvormende activiteiten maakt in Asse. De vele zaaltjes en

muziekcafés betekenen voor Asse een dynamiek, een gezellige sfeer en een onderlinge solidariteit.

We willen met de nieuwe kunstencampus dit potentieel aanspreken en deze sfeer verder uitstralen. Het gebouw waar verschillende vormen van creativiteit ruimte krijgen mag opgemerkt aanwezig zijn, tonen wat er achter de muren gebeurt en drempelloos zijn. Het gebouw wordt een publieke plek, een culturele huiskamer, waarbij alle inwoners zich thuisvoelen en de rijkheid proeven van het culturele leven van Asse.

3 DE KUNSTENCAMPUS SPEELT IN OP HET SENSITIEVE LANDSCHAP

Het project ligt echter op een sensitieve plek. Er dient aansluiting gevonden te worden met de schaal en materialiteit van de omgeving en het bestaande erfgoed in de cultuurcluster. Het ligt aan de historische levensader van Asse en in gezelschap van een aantal identiteitsbepalende gebouwen. Hiermee dient het een dialoog aan te gaan, waardoor bestaand en nieuw elkaar versterken. Deze inpassing geldt ook voor het aanwezige landschap. De ligging op de rand van de heuvelrug heeft een natuurlijke kwaliteit, die onmerkbaar verbinding zoekt met de horizon. De kleine hoogteverschillen op de site zijn aanleidingen voor het opzoeken van de omgeving en de bestaande historisch gegroeide relatie met de horizon te behouden.

We willen een gebouw dat zich ondanks haar sterk functionele logica, speels maar vanzelfsprekend in de omgeving vestigt, nieuw in Asse en toch herkenbaar.

4 DE KUNSTENCAMPUS HEEFT ZOWEL EIGENHEID ALS KRUISBESTUIVING

Het deeltijds kunstonderwijs in Vlaanderen kreeg in 2018 door het nieuwe decreet een duidelijk wetgevend kader die op veel plekken aanleiding was om de kunstendisciplines te bundelen binnen een ééngemaakte academie. Naast evidente efficiëntiewinsten op administratief vlak levert dit ook een verrijkende interdisciplinaire werking op voor studenten én lesgevers. Volwassenen, kinderen

en ouders komen met meerdere kunstdisciplines in contact, docenten kunnen onderlinge ervaringen uitwisselen, grensoverschrijdende momenten organiseren. De opendeurdagen worden één groot feest waar spontane allianties ontstaan en mensen elkaars taal en expressie nog beter leren begrijpen.

Ruimtes ontwerpen, die perfect op maat ontworpen zijn, zodat deze artistieke domeinen hun eigenheid kunnen vinden, is de eerste opgave. Het vinden van een plek in het ontwerp, waar de disciplines elkaar mee kunnen maken en de kruisbestuiving plaats kan vinden was de tweede grote opgave. Dit was een leitmotif in ons ontwerpproces. De compacte hoofdopzet van het gebouw had vooral als doel om een hart in het gebouw te maken, een plek, waar de kruisbestuiving plaats kan vinden.

5 EEN KUNSTENCAMPUS VAN UITGEPUURDE EENVOUD

De samenkomst van deze ambities dienen binnen de randvoorwaarden van het ontwerp te vallen. Deze zijn ambitieus: een complex programma in een gevoelige context binnen een gezond budget.

Wij willen dit vooral beantwoorden door de essentie uit te puren: een eenvoudig stedenbouwkundige inpassing van een compact gebouw, maar met een rijkdom in uitstraling en een avontuurlijke binnenruimte